ТАДБИРҲО ДАР САМТИ ТАШАККУЛИ ХУДШИНОСИИ МИЛЛИ

Пас аз ба даст овардани Истилоли давлатироҳбарияти олии мамлакат ба масъалаи ташаккули худшиносии миллитаваҷҷуҳи зиёд зоҳир намуда, бад инвасила бо андешидани тадбирҳои муҳим мардуми мамлакатро ба ҳифзи арзишҳои милли,таҳкими пояҳои давлатдорива таъмини амнияти давлат ҳидоят намуд. Аз рўзҳои аввали соҳибистилолиҲукумати мамлакат, махсусан Пешвои миллат муҳтарам Эмомали Раҳмон барои ташаккули худогоҳи ва худшиносии милли тадбирҳоизиёд андешиданд, киин омил боиси эҳёи дубораи арзишҳоимилли, ҳифз ва муаррифии дубораи онҳо дар арсаи байналхали гардид. ИнтадбирҳоиҲукумати Тоҷикистон иборатанд аз:

- абули онун, барномаю консепсияҳодар самти рушди худшиносии милли;

- эҳёиҷашнҳои аҷдоди;

- бузургдошти солгарди муҳимтарин санаҳоитаърихии миллат;

- бузургдошти солгарди фарзандони фарзонаи миллат;

- бунёду азнавсозии мероси фарҳанги;

- нашри адабиёти илмию адаби;

- гиромидошти муаддасоти милли.

Ҳамаи ин талошҳои Ҳукумати мамлакат боиси баланд гардидани ҳисси худшиноси ва худогоҳии миллии шаҳрвандон гардида, дар натиҷа ба тадбии ҳадафҳои милли оварда расонид.

Яке аз тадбирҳои Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон дар самти рушди худшиносии милли абули онуни Ҷумҳурии Тоҷикистон "Дар бораи тарбияи ватандўстии шаҳрвандон” мебошад, ки дар моддаи 3-и он гуфта шудааст: "Масад ва вазифаҳои тарбияи ватандўстии шаҳрвандон - ин ташаккули ҳувияти милли ва тарбияи шаҳрвандон дар руҳияи ватандўсти ба ҳисоб меравад”. Илова бар ин, аз ҷониби Ҳукумати мамлакат "Барномаи давлатии тарбияи ватандўсти ва таҳкими ҳувияти миллии ҷавонони Тоҷикистон барои солҳои 2023-2027” абул гардидааст, ки ин идомаи мантиии сиёсати хирадмандонаи Ҳукумати кишвар, махсусан Пешвои миллат мебошад. Ҳадафи асосии ин барномаҳо, пеш аз ҳама, ташаккули ҳувияти милли ва ба ин восита ҳифзи истилоли давлати аст. Зеро истилоли давлати бо худшиносии милли зич алоаманд аст. Танҳо миллати худшинос ва дорои ҳисси баланди ватандўстию ифтихори милли метавонад истилоли худро ҳифз кунад.

Талошҳо дар самти шиносоии аҳоли ба сарчашмаҳои ташаккули худшиносии милли, аз ҷумла китоби "Тоҷикон”-и аллома Бобоҷон Ѓафуров, ки аз ҷониби Пешвои миллат муҳтарам Эмомали Раҳмон сурат гирифтанд, яке аз тадбирҳои муҳими давлати дар самти рушди худшиносии милли мебошад, чун бо воситаи ҷалби васеи шаҳрвандон ба омўзиши ин китоб тафаккури милли ташаккул меёбад. Бо ин роҳ шаҳрвандон аз гузаштаи худ огоҳ мегарданд, ки ин ба баланд гардидани ҳисси худшиносию худогоҳии онҳо мардум мусоидат мекунад.

Тавре ки Сарвари давлат таъкид кардаанд: "Агар кас гузаштаи аҷдоди худро надонад, инсони комил нест”. Дар ҳаиат, омўзиши таъриху фарҳанги ниёгон, аз яктараф, баташаккули худшиносию худогоҳии миллиоварда расонад, азтарафи дигар, боогоҳи аздарсҳоитаърихи инсон аз арзишҳоиинсонию умумибашари хабардор шуда, бо инвосита ба камолоти маънавива маърифатимерасад.

Пас худшиносиин дараҷаи баланди шинохт ва маърифат аст, киҳангоми расидан ба инзина шахс моҳияти мавҷудияти худро дар олами ҳасти дарк мекунад. Аз худии худ бархўрдор мешавад, гузаштаи худро медонад ва фаъолияти худро дарасоси меъёрҳои инсони,ахлои ваумумибашариба роҳмемонад.

Аз ин нуктаи назар, метавон натиҷагири кард, ки ҳадафи асосии таваҷҷуҳи Ҳукумати мамлакат, бахусус Пешвои миллат ба масъалаи ташаккули худшиносии миллиаз он иборат аст, кибо инвасила ҳам хотираи таърихи ниёгон ҳифз гардида, маънавиёти шаҳрвандон боло бурда мешавад, ҳам мардум дар руҳияи худшиносию худогоҳии миллитарбия ёфта,дар натиҷа ин омил баташаккули шуури миллиоварда мерасонад.

Таҷрибаи давлатдорисобит сохтааст, миллате, ки шуури миллии он ташаккул наёфтааст, афроди он наметавонанд ҳимоягари манфиатҳоимилли бошанд. Агар шуури миллизаиф бошад, бегонапарасти дарбайни афроди онмиллат пайдо мегардад ва иномил ба парокандаги ваҳатто азбайнравии миллату давлат боис мегардад.

Пас,тавассути ташаккули худшиносии милли шуури милли инкишоф ёфта, муаддасоти милли ҳифз гардида, бегонапарасти дармиёни афроди миллат пешгири карда мешавад. Илова бар ин, тавассути ташаккули худшиносии милли дарзамири афроди миллат муҳаббат ба ватан, ифтихор азватандорива арзишҳои миллипарвариш меёбад. Чуноне ки Президенти мамлакат муҳтарам Эмомали Раҳмон айдмекунанд: "Ҷавҳари худшиносии милли аз дўст доштани Ватан, модар, забон, таърих ва арзишҳои таърихию фарҳангисарчашма гирифта, ба ташшакули шахсияти дорои ҷаҳонбинии солиму пешрафта боис мегардад”.

Дар ҳаиат, бо шинохти воеии мафҳумҳоиВатан, модар, забон, таърих вафарҳанги миллива истилолу ваҳдати милли даралбу шуури шаҳрвандони кишвар ҳисси худшиносии милли устувор гардида, эҳтиром ба инарзишҳороба вуҷуд овард. Махсусан дар марҳилаи кунуни, кизамони авҷгирифтани падидаи ҷаҳонишавиаст ва инбоиси аз байн рафтани фарҳангу тамаддунҳова ҳастии миллату давлатҳо,бахусус давлатҳои миллигардидааст.Дар чунин шароит ташаккули худшиносии миллибоиси устувории пояҳои давлатдори, таҳкими сулҳу субот ваваҳдати миллимегардад.

Худшиносии милликафили ҳасти ва пойдории давлату миллат буда, ономили асосии муттаҳиди ва давлатсози баҳисоб меравад. Агар ҳарнафар худшиносу худогоҳбошад, ифтихор аздавлату миллат намуда, арзишҳоимиллиро ҳифз мекунад, манфиатҳоимиллиро азманфиатҳои шахсию гурўҳи боло медонад ва дар ободкорию бунёдкори ватаҳкими пояҳои давлатдорисаҳмихудро мегузорад.

Мо - тоҷикон аз замонҳоиадим миллати соҳибтамаддун, дар баробари ин, фитратан ватандўстумиллатдўст ва худшиносу худогоҳмебошем. Маҳз ҳамин хислати фитри ваазалии ниёгонамон буд,ки дар давраҳоигуногун вадар марҳилаҳоихеле душвори таърихиарзишҳоимилли унсурҳоифарҳангва дар маҷмуъ, ҳастии худро ҳифз карда, онҳоро бамо мерос мондаанд. Аз инрў, моро зарураст, ки идомадиҳандаи ҳамин хислатҳои гузаштагонамон бошем ва дармарҳилаи кунуни,ки аз назари сиёси ваиҷтимоихеле марҳилаи ҳассоси таърихидониста мешавад, фарҳангу тамаддун, арзишҳоимилли вадар маҷмуъ, ҳастии миллату давлати худро ҳифз намоем.

Муҳаммад ТАЃОЙМУРОДЗОДА,

узви Кумитаи иҷроияи ибтидоии "Дониш"-иҲХДТ

дар ноҳияи Шоҳмансур

Бознашр аз рӯзномаи

"Минбари халқ”, №29 аз 26 июли соли 2023